Trudne litery „d b” sprawiają problemy wielu uczniom na etapie nauki czytania i pisania. Na szczęście nauczyciele i rodzice mogą ułatwić rozpoznawanie tych liter na kilka sposobów. Sprawdź, jak nauczyć dziecko odróżniać litery d b i kiedy trudności w rozpoznawaniu powinny być dokładniej zbadane.
To, co z perspektywy dorosłego wydaje się oczywiste, dla dziecka może nie być takie proste. A trudności budzą frustrację, niechęć i niepotrzebny stres. Na szczęście trening czyni mistrza! Możemy ułatwić dziecku rozpoznawanie liter b d na kilka sposobów.
Jak nauczyć dziecko odróżniać litery D B? Metoda gestów.
Litery graficznie podobne to: bdgp, lłt, mnuw, ao. Na początek spróbujemy wspólnie oswoić litery „db”. To ważne, ponieważ bezbłędne rozpoznawanie litery pod względem kształtu graficznego wraz z jej fonetycznym dźwiękiem jest warunkiem poprawnego czytania i pisania.
Co zrobić, kiedy dzieci mylą się podczas czytania, czy zapisywania, bo litery mają podobne „brzuszki i kreski”, ale inaczej umiejscowione?
Zanim odpowiemy na to pytanie, należy zastanowić się, jakie są przyczyny tego problemu.
Skąd biorą się trudności w odróżnianiu liter D B?
- Nieutrwalony obraz graficzny liter – najłatwiejszy do skorygowania. Zbyt mała ilość ćwiczeń w I klasie po wprowadzeniu liter oraz zbyt szybkie tempo wprowadzania, skutkuje brakiem utrwalenia ich obrazu. Trzeba mieć świadomość, że „db” to litery podobne graficznie i należy wykonać szereg ćwiczeń, zabaw mających na celu ich rozpoznawanie. Aby ułatwić dzieciom różnicowanie wskazanych liter niżej proponujemy gest, który pomaga je zapamiętać i zdanie, które wzmacnia samoocenę.
- Zaburzenia percepcji. Mylenie liter może być sygnałem ostrzegawczym do uważniejszej obserwacji i konsultacji ze specjalistami. Symptomy zaburzeń: percepcji wzrokowej – trudności w zapamiętaniu obrazu graficznego liter, percepcji słuchowej – mylenie głosek, wyrazów podobnie brzmiących; orientacji przestrzennej – utrudnione rozpoznawanie kierunków w przestrzeni i orientację w lewej i prawej stronie własnego ciała. Zaburzenia funkcji percepcyjnych o różnym stopniu nasilenia przy sprawnie działającym rozwoju intelektualnym to jeden z objawów ryzyka dysleksji.
Uwaga! Dzieci do końca edukacji wczesnoszkolnej, czyli do 10. roku życia, stopniowo opanowują i doskonalą umiejętności czytania i pisania. Nie można więc twierdzić, że mają dysleksję. Niektóre z nich mogą co najwyżej stanowić grupę dzieci tzw. ryzyka dysleksji. Dzieci, które znajdują się w tej grupie, wymagają intensywnych ćwiczeń oraz zajęć korekcyjno-kompensacyjnych. Zaproponowany niżej gest z zaciśniętą piąstką stanowi tylko element wsparcia ułatwiający przywoływanie obrazu graficznego.
Co zrobić, aby dziecko nie myliło „bd”, czyli liter podobnych graficznie? Prosta metoda.
Wystarczy jeden mały gest, który podczas pisania, czytania będzie dziecku uświadamiał wygląd litery. A do tego wpływał na jego samoocenę. Co to za gest?
Zaciśnięta pięść prawej ręki z kciukiem do góry, skierowana dłonią do wewnątrz, przypomina kształtem literę „d”. Aby uświadomić podobieństwo zapisujemy na kartce małą literę „d” przykładamy do piąstki, obrysowujemy również położoną na kartce zaciśniętą pięść.
Co dalej? Kiedy dziecko zaciska pięść w literkę „d”, wypowiada zdanie: „dobry jestem!”
Zdania podnoszące samoocenę wypowiada również rodzic lub nauczyciel: „d”, dobry jesteś, nie dasz się wkręcić literkom!
Należy kilkakrotnie wykonać zabawy z wypowiadanym hasłem, aby dziecko kojarzyło gest z literą d.
Przed zapisaniem litery w trakcie ćwiczenia pytamy dziecko – jaki jesteś? Dziecko odpowiada, wykonując opisany gest. Nauczyciel komentuje wypowiedziane zdanie – „d – jak dobry jesteś!”
Podczas pisania, dłoń zaciśnięta na długopisie przywoła obraz graficzny litery.
A co jeśli mimo to pojawią się błędy? Należy poprosić dziecko o dokonanie samokontroli swojej pracy, przypominając mu o znajomym geście.
Jak oswoić czytanie trudnych liter d b?
Podczas czytania dziecko trzyma zaciśniętą piąstkę, która będzie mu przypominała wprowadzona zasadę. Z czasem kłopotliwe literki, powinny zrobić się bardziej przyjazne.
A co z dzieckiem leworęcznym?
Podobna zasada, zaciśnięta pięść lewej ręki z kciukiem do góry, skierowana dłonią do wewnątrz, przypomina kształtem literę „b”. Dziecko, kiedy zaciska pięść, w literkę “b”, wypowiada zdanie – „bardzo dobry jestem!”
Ważne: Nie należy uczyć dziecka obu gestów. W zależności od ręki wiodącej, uczymy wskazanego gestu. W innym wypadku, dzieci będą myliły przyporządkowywanie gestu do litery.
Zabawy i ćwiczenia na początkowym etapie przeprowadzamy z każdą literą osobno, na przykład szukamy wśród innych liter tylko literki „b”. Kiedy dziecko ma już utrwalony obraz poszczególnych liter, łączymy wyszukiwanie obu liter „b d” w tekście.
Mylenie liter nie zniknie od razu, wymaga od dziecka koncentracji i samokontroli. Możemy mu pomóc podpowiadając gest, unikając krytyki, wyrażając zrozumienie.
Gotowe materiały z kartami pracy znajdziemy w książkach
Trudne litery b-d-g-p zeszyt ćwiczeń dla klas 0 i I-III Marta Bogdanowicz
Barbara Zakrzewska Litery graficznie podobne też łatwe
Dziękuję za kolejne wskazówki 🙂 Niedługo zaczynam swoją przygodę z nauczaniem, więc się przyda