Blog

Czytanie nie musi być nudne – wszystko zależy od inwencji dorosłego. Co zrobić, żeby dziecko polubiło czytanie? Sprawdź różne zabawy z czytaniem, aby ta czynność stała się dla dziecka ciekawa i atrakcyjna.

Czytanie ma być przyjemnością i sprawiać radość, a dziecko regularnie i chętnie powinno ćwiczyć tę umiejętność, aby obserwować postępy. A co jeśli zamiast zaangażowania w naukę czytania obserwujemy rozpacz i bunt? Bez względu na to, czy Twoje dziecko dopiero zaczyna naukę, czy już długo ponosi porażki w tym zakresie, MOŻESZ TO ZMIENIĆ. Dodaj do nauki swoją energię, humor, rywalizację, a zamienisz czytanie w dobrą zabawę.

Zabawy z czytaniem

Przedstawione propozycje to wsparcie nie tylko rodzica, ale również nauczyciela, czy terapeuty. Można je wykorzystywać podczas lekcji z całą klasą, jak i w małej grupie, czy indywidualnie.

Zabawy z zadaną czytanką

Przygotuj: czytankę dziecka, pionki do gry, kostkę, minutnik, klepsydrę.

Pionek do gry i kostka może zamienić czytanie w zabawę. Wprowadź też element rywalizacji, bo dzieci go uwielbiają. Subtelnie podpowiadaj, np. kierując swój pionek na pole z danym wyrazem, mówiąc: chyba już widzę, itd. Przygotuj minutnik i umów się z dzieckiem, ile czasu ćwiczycie, ustaw minutnik. To ważne, aby dziecko wiedziało i samodzielnie kontrolowało czas. Można też wykorzystać klepsydrę do niektórych zabaw. Pamiętaj: zawsze czytamy sylabami, a nie po literze.

• I wersja zabawy. Otwórz czytankę na stronie, którą miało opanować dziecko. Zaczynamy od łatwych ćwiczeń, aby dziecko na stracie odniosło sukces. Poproś dziecko – postaw pionek na sylabie „la”. Ile sylab „ka” znajdziesz, zanim przesypie się piasek w klepsydrze? Znajdź wyraz, który zaczyna się na „ka”, a kończy na „pa”. Chwal dziecko, żartuj, spraw, aby dobrze się bawiło.
• II wersja. Dziecko rzuca kostką. Ile wypadnie oczek, tyle musi przeczytać dowolnych wyrazów. Dorosły pomaga i powtarza po dziecku. Ten sam schemat rodzic rzuca kostką i odczytuje, wybierając trudniejsze wyrazy, prosi o wsparcie dziecka. Dziecko cały czas śledzi wyrazy, aby mózg zapamiętywał ich obraz.
• III wersja. Czytanka to plansza gry, ile oczek wypadnie, o tyle pól się przesuwamy do przodu. Wspieraj dziecko przy odczytywaniu wyrazów. A ono niech ci pomaga czytać Twoje.
• IV wersja. Czytasz ty, czytam ja, tra, la, la – dziecko odczytuje te wyrazy, które zapamiętało podczas zabaw. Nadeszła kolej na czytanie całego tekstu. Rodzic, prosi dziecko o uważne patrzenie na tekst. Następnie czyta zdanie z podziałem na sylaby, śpiewając lub naśladując głos potwora, krasnoludka. Rola dziecka to powtarzać tym samym głosem.
• V wersja. Wygrasz ty – wybierz wyrazy z którymi dziecko ma największe problemy. Jeżeli potrafi pisać niech zapisze je na kartce, dzieląc na sylaby. Następnie czyta zapisany wyraz i mnie kartkę, wyrzuca – symbolicznie pokazując, że pokonało wyraz.

Plansza do ćwiczeń czytania

Bardzo dobrą propozycją do zabaw z czytaniem jest wykorzystanie planszy z wyrazami. Sami możemy taką stworzyć lub znaleźć w internecie. Przykładowe plansze znajdziesz w tym tekście (do pobrania za darmo). Ilość wyrazów zależy od umiejętności dziecka. Każdy wyraz zapisujemy na planszy dwa razy.

Tworząc planszę wykorzystujemy te wyrazy, których dziecko ma nauczyć się czytać lub ma ćwiczyć ich wymowę. Możemy wpisać też wyrazy z trudnościami ortograficznymi, czy zastosować inny kolor czcionki zaznaczając sylaby w wyrazie. Na planszy zapisuj zarówno sylabę zaczynającą się od spółgłoski, jak i od samogłoski, np. ba, ab. Sam zobaczysz, że uczeń myli obraz tych sylab, odczytując je tak samo.

Podczas zabaw możemy używać minutnika (nastawiać na 10 min), aby dziecko miało świadomość, że ćwiczenia nie będą trwały długo. Jest to też formą rywalizacji z samym sobą – ciekawe, ile uda mi się przeczytać w danym czasie, czy pokonam samego siebie kolejnym razem.

Za każdy przeczytany wyraz dziecko może zdobywać punkt, np. żeton lub klocek. Będzie odczuwało satysfakcję z ilości otrzymanych punktów.
Pamiętaj wspieramy dziecko w czytaniu, pomagamy mu odczytać wyraz sylabami. Dążymy do odejścia od czytania po literze.

Zabawy z sylabami na planszy – plansza nr 1

Pdfy do druku możesz pobrać dzięki linkom znajdującym się pod koniec tekstu.

Te ćwiczenia wykonujemy zarówno z dziećmi, które dopiero zaczynają przygodę z czytaniem, ale również z tymi uczniami, którzy mają trudności w tym zakresie. Bo czytanie zaczyna się od sylab! Przygotuj 2 plansze z sylabami. Jedną rozetnij na poszczególne wyrazy i rozłóż je. Następnie wykorzystaj sylaby do tych zabaw:

1. Sokoli wzrok. Dziecko wybiera dowolną sylabę, rodzic odczytuje ją i prosi o znalezienie jej na planszy. Dziecko w trakcie szukania cały czas powtarza sylabę: ka, ka, ka, ka…
2. Wyścigi z sylabami. Rozłóż w pokoju, sali rozcięte sylaby. Przeczytaj dziecku dowolną sylabę z planszy i poproś, aby ją odnalazło. Jeżeli dziecko ma problem z zapamiętaniem obrazu sylaby, daj mu ją do ręki, aby miało wzór do porównania. (Zawsze wyrazy są podwójnie zapisane na planszy). Dziecko w trakcie szukania cały czas powtarza sylabę: od, od, od… Ustaw minutnik, klepsydrę i ustal zasadę, np ile sylab odczytamy i znajdziemy w ciągu minuty.
3. Kupowanie sylab. Sklep z sylabami – rodzic na planszy (wystawie sklepowej) pokazuje, co chce kupić, nazywając sylabę. Dziecko za określoną liczbę żetonów sprzedaje, powtarzając nazwę kupionej sylaby.
4. Gotowanie zupy. Potrzebujesz garnek i łyżki. Na planszy pokazujesz sylabę i mówisz wrzucamy do garnka sylabę „ma”. Dziecko szuka wśród rozciętych kartoników, wypowiadając sylabę. Po ugotowaniu „zupy” łowimy łyżkami sylaby, odczytując je.
5. Suszymy sylaby. Przygotuj klamerki. Odczytujesz sylabę i przypinasz ją dziecku do koszulki. Dziecko powtarza czynność, wpinając tobie, tę samą sylabę.

Plansza z wyrazami – karty pracy do druku nr 2 i 3

1. Zagraj w wyrazy. Wyrazy na kartce stanowią planszę do gry – rzucamy kostką, przesuwamy pionek zgodnie z liczbą oczek, stawiamy pionek – czytamy wyraz.
2. Bystre oczko. Rodzic czyta wyraz dziecko wyszukuje go i stawia na niego pionek.
3. Czas start. Czytamy na czas, np. ile wyrazów uda nam się przeczytać w ciągu minuty. Podczas kolejnych ćwiczeń, dziecko zauważy, że zwiększa się liczba przeczytanych wyrazów w określonym czasie.
4. Orientuj się. Stawiamy pionek na planszy czytamy wyraz nad pionkiem, pod, z lewej, z prawej.
5. Ruszaj. Stawiamy pionek na dowolnym wyrazie – polecenie- szyfr – idź 3 kroki do góry, 2 w lewo, 1 w dół, 4 w prawo – na jakim wyrazie stanąłeś/łaś?

Zabawy po wycięciu wyrazów z planszy nr 2 i 3:

1. Pary. Dobieramy wyrazy w pary i odczytujemy.
2. Wyrazowe memory. Odwracamy wyrazy drukiem do stołu i szukamy par (zasady jak w Memory).
3. Wyrazowa gra planszowa. Układamy z wyrazów drogę – tworzymy planszę do gry. Zasady – dziecko przesuwa pionek o wyrzuconą liczbę oczek oraz odczytuje wyraz, na którym stanęło. Jeżeli pomyli się w czytaniu cofa się o jedno pole. Możemy stworzyć dowolne warunki np. jeżeli w wyrazie będzie litera „g” przesuwasz się o 3 pola do przodu itp.
4. Upoluj wyraz. Zabawa z packą na muchy, wyrazy rozłożone na stole, rodzic mówi wyraz, dziecko uderza w niego packą.
5. Mówię DZIEL. Dzielimy wyrazy na grupy wg wymyślonej zasady, np. wybierz wyrazy z literą „m”, wyrazy dwusylabowe, z jedną sylabą.
6. Jaki wyraz mam na myśli. Rodzic opisuje wyraz, np. ma 4 litery, jest w nim litera „j”, jest to najdłuższy wyraz, jest w nim sylaba „ba”.
7. Układamy zdania. Dziecko losuje wyraz, odczytuje i układa z nim zdanie. np. wyraz „duma” , zdanie – Tata jest ze mnie dumny, bo szybko biegam. Rodzic, nauczyciel również układa zdanie, pokazując dziecku wyraz. Aby wzmocnić samoocenę dziecka, niech w układanych zdaniach, ono będzie „bohaterem”.

Zabawy z czytaniem – karty pracy do druku

• Bawimy-się-czytaniem-plansza-nr-1
• Bawimy-się-czytaniem-plansza-nr-2
• Bawimy-się-czytaniem-plansza-nr-3

Nauka czytania w klasach I-III – dodatek dla nauczycieli

Jeżeli chcesz osiągnąć efekty w opanowaniu umiejętności czytania przez dzieci, musisz zachować czujność! Te 3 wskazówki pomogą Ci w doskonaleniu nauki czytania:

• I Zawsze czytamy sylabami. Oduczamy literowania te dzieci, które czytają w ten sposób.
• II Poproś dziecko, które ma trudności w zakresie czytania, aby nauczyło się czytać jednego lub dwóch zdań z zadanej czytanki. Jeżeli to jednak za dużo podkreśl w tekście kilka wyrazów, które ma opanować.
• III Zachwycaj się każdym dzieckiem, które nauczyło się czytać. Dziecko w tym zakresie musi zbudować swoją pewność siebie, a chwalone będzie miało większą motywację. Kiedy dziecko przechodzi na wyższy poziom umiejętności i ma zacząć czytać trudniejsze teksty, zrób z tego święto – brawa klasy, symboliczne wejście z czytanką na krzesło itp. Niech dziecko poczuje docenione za dotychczasową pracę i zachęcone do kolejnego etapu. Kto z nas tego nie lubi?